(Izbegavanje cenzora) Natpis u Istanbulskom Muzeju nevinosti. Fotografija Filip Noubel, koristi se uz dozvolu.

Jedna osoba na Twitteru u Turskoj je optužena zbog navodnog zagovaranja upotrebljavanja droga i pokušaja upotrebe društvenih medija za svrgavanje vlade. Ta osoba na Twitteru, Pınar Karagöz, tvrdi da su se njeni tvitovi ustvari odnosili na Netflix-ovu seriju.

Sve duži popis navodnih zločina

Karagöz, koja je poznatija onlajn po nadimku Pucca, objavila je tvit 2018. godine u kojem je izjavila da bi “stotine siromašnih ljudi mogli da zarade svoj hleb tako što bi prodavali drogu”.

Ovaj tvit je predstavljen kao dokaz u sudskom postupku koji tereti Karagöz za zločin promovisanja upotrebe droga koji predstalja pravi zločin u Turskoj . Iako je Karagöz izjavila da je tvit objavljen “iz šale” u vezi sa Netflix-ovom serijom Narkos koja se bavi kolumbijskim narko bosom Pablo Eskobarom, prvo joj je izrečena sedmogodišnja zatvorska kazna 12. jula 2019. godine.

Kada je saznala za presudu, Karagöz je objavila emotivni video u kojem kaže, glasom koji je bio preplavljen suzama “Obavestili su me da mi je izrečena sedmogodišnja zatvorska kazna zbog mog tvita o Eskobaru.”

Espiri olsun diye attığı bir tweet yüzünden 7 yıl ceza aldı bu kadın yazıklar olsun bunu yapanlara şaka gibisiniz artık yeter ! #pucca #ProtestoEdiyorum @PuCCaa pic.twitter.com/oLLAGKeuZN

— Öylemiymiş! (@oylemiymis1) 12. jula 2019. godine

Ova je žena osuđena na 7 godina zbog tvita koji je postavila kao šalu.

Kasnije je sud smanjio kaznu na 5 godina i 10 meseci zatvora i novčanu kaznu u iznosu od preko 11.000 USD. Karagöz je tvitovala:

Escobar izleyip burada yorumlamayın, 5-10 yıl hapis alırsınız… müthiş bir ülke yemin ederim…. pic.twitter.com/bNT7rGGjhL

— PuCCa (@PuCCaa) 20. decembar 2018.

Nemojte da gledate i komentarišete o seriji Eskobar u ovoj zemlji; dobićete 5-10 godina zatvora… Kakva sjajna zemlja…

Drugi zločin za koji je Karagöz optužena bilo je korišćenje društvenih medija u pokušaju da sruši vladu. U odluci suda izneta je tvrdnja da se „uzimajući u obzir uticaj društvenih medija na društvo, može zaključiti da su društveni mediji u nekim zemljama uspeli da svrgnu vladu tako što su okupljali ljude pod određenim ideologijama.” 

Debata o slobodnom govoru

Kada je Karagözin videozapis počeo da kruži društvenim medijima, neki posetioci interneta su primetili da kazna nije bila pravedna s obzirom na optužbe koje se obično podižu protiv ozbiljnih prestupnika kao što su silovatelji:

7 sene hapis ve 4.000 para cezasına çarptırıldı Hayır katil olduğu ya da insanlara tecavüz ettiği için değil, anne ve bir yazar olduğu için. Narcos dizisini izleyip Escobar ile ilgili bir tweet attığı için.Uyuşturucuya özendirdiği için Mükemmel(!) ülke mükemmel(!) adalet. #pucca pic.twitter.com/SnrQo86KQJ

— Bûse (@buseluna) 12. jula 2019. godine

Osuđena je na 7 godina zatvora i novčanu kaznu od 4000 lira. Ne zato što je ubica, ili silovatelj. Već zato što je majka i pisac. Zato što gleda TV seriju o Narkosu i tvituje o Eskobaru. Za podsticanje korišćenja droga. Savršena (!) Zemlja  Savršena (!) Pravda

Düşündükçe aklım almıyor. Dizilerde uyuşturucu kaçakçıları kahraman yapılıyor, ufacık çocuklar tecavüze uğrayıp tecavüzcüsüyle evlendiriliyor ama bir sosyal medya fenomeni Escobar hakkında tweet atınca 7 yıl hapis alıyor. Başka bir boyutta yaşıyoruz. Ya da yaşıyor muyuz? #pucca

— Özgür Uysal (@etoburzebra) 20. jula 2019.

Ne razumem. U (turskoj) seriji, trgovci drogom postaju heroji, silovana deca se udaju za osobu koja ih je silovala, ali kad ona (Pucca) tvituje o Eskobaru, dobije sedam godina zatvora. Živimo u drugoj dimenziji. Ili da li smo uopšte živi?

Drugi ipak misle da je zaslužila kaznu jer je turskoj omladini dala “loš primer”.

Senin uyuşturucuyu özendirici mesajını on binlerce genç gördü. Aralarından sadece biri bile merak edip bu zehirle tanıştıysa, o gencin hayatının değeri 7 yıl hapis midir?

O genç senin çocuğun da olabilir.

Şimdi ağlamayı kes ve yediğin naneye bu pencereden bakmayı dene #pucca! https://t.co/ZyLqEIE5wB

— Mehmet Ali ÖNEL (@Mehmet_Ali_ONEL) 13 jula 2019.

Desetine hiljada mladih su videli tvoju poruku u kojoj slaviš drogu. Ako se samo jedna osoba od njih ikada zapita o ovom otrovu i proba ga, da li se život te mlade osobe može izjednačiti sa sedmogodišnjom zatvorskom kaznom? Ta mlada osoba mogla bi biti tvoje dete. Zato, prestani da plačeš i pogledaj šta si učinila iz ove perspektive, pokušaj da pogledaš kroz taj prozor.

#Pucca hapse girmeyi haketti
1 genç onun yüzünden uyuşturucuya başlasaydı vebali kimde olacaktı

7 yıl hapis 1 TÜRK gencinin hayatı için az https://t.co/uwBAMfNpcf

— Ceren Laz Kızı ⚡ LAZ-400 ?? (@CerenLazKizi) 12. jula 2019.

Pucca zaslužuje da ode u zatvor. Ko bi bio kriv ako samo jedna osoba proba drogu zbog nje. 7 godina zatvora za 1 mladog Turčina nije dovoljno.

Debata je doživela neočekivani međunarodni zaokret kad se sin Pablo Eskobara pridružio debati tako što je počeo da prati Karagöz na Instagram-u.

Pablo Escobar'ın oğlu Pucca'yı Instagram'dan takip etti pic.twitter.com/S3LaaUKOXK

— İzmir (@tabikiizmir) 17. jula 2019.

Sin Pabla Eskobara prati Pucca na Instagramu pic.twitter.com/S3LaaUKOXK

— İzmir (@tabikiizmir) 17. jula 2019.

Dok se komentari nagomilavaju i sve više ljudi zauzima stranu, razgovor oko Karagözinih tvitova je ponovo pokrenuo raspravu oko cenzure u Turskoj danas. Neki posetioci interneta su prokomentarisali da se zbog Karagözinog iskustva još više boje da napišu ono što misle, posebno ako su kritični ili se protive politici predsednika Recepa Erdoğana.

bi an bu tweet yuzunden hapis yatarim korkusu geldi allah belami versn sadece cok yorgunum

— catsu (@thequanium) 19. jula 2019.

 Sada se bojim zatvora zbog ovog tvita, kvragu, jednostavno sam previše umorna

Zaista, u Turskoj su se poslednjih godina smanjile mnoge političke slobode, što je zabeleženo u mnogim međunarodnim izvještajima. Izveštaj Freedom House-a O slobodi u svetu za 2019. konstatuje da se samocenzura povećava. Kako se navodi u izveštaju:

“Iako neće biti kažnjena svaka izreka koja kritikuje vladu, proizvoljnost krivičnih gonjenja, koja često završavaju zatvaranjem pre suđenja uz rizik dugotrajnog zatvora, sve više stvara atmosferu samocenzure.”

Jasno je da odluku suda u slučaju Karagöz turski korisnici društvenih medija doživljavaju kao upozorenje da razmisle dva puta pre nego što se izjasne na društvenim medijima.