Zbog rata u Ukrajini, zapadne zemlje pokušavaju da promene svoju zavisnost od gasa iz Rusije i čak se okreću afričkim zemljama koje proizvode gas kao održivoj alternativi. Foto: Đovana Flek/Globalni glasovi
Kada je Rusija izvršila invaziju na Ukrajinu, mnogi su se pitali kako će to uticati na globalnu ekonomiju, posebno [1] na energetski sektor. Analitičari su očekivali [2] rast cena hrane, poput pšenice, kao i moguću nestašicu gasa za nekoliko evropskih zemalja. Iz tog razloga [3], zapadne zemlje pokušavaju da promene svoju zavisnost od gasa iz Rusije i čak se okreću afričkim zemljama koje proizvode gas kao održivoj alternativi.
12. maja, analitičarka Marisa Lourenco, iz Control Risks-a [4], koja prati ekonomije portugalskog govornog područja, rekla je Lusa-i [5] da je Angola afrička zemlja sa najvećim potencijalom da zadovolji energetske potrebe Evrope:
Angola tem o maior potencial para satisfazer as necessidades energéticas da União Europeia a curto prazo; é um dos poucos países da região que já exporta gás para mercados internacionais, incluindo Brasil, Japão, China e Coreia do Sul.
A capacidade de aumentar a produção de gás, juntamente com a bem estabelecida cadeia de abastecimento, faz deste país [Angola] o vencedor imediato da mudança geopolítica provocada pela guerra na Ucrânia, com a Guiné Equatorial, República Democrática do Congo, Mauritânia e Senegal bem posicionados para beneficiar nos próximos dois a três anos.
Angola não só tem uma infra-estrutura de exportação que lhe confere uma vantagem sobre os seus pares regionais, permitindo à União Europeia aceder às cadeias de abastecimento, como as grandes companhias petrolíferas não têm de investir tanto capital para aceder às reservas e são capazes de aumentar a produção.
Angola ima najveći potencijal da zadovolji energetske potrebe Evropske unije u kratkom roku; to je jedna od retkih zemalja u regionu koja već izvozi gas na međunarodna tržišta, uključujući Brazil, Japan, Kinu i Južnu Koreju.
Kapacitet povećanja proizvodnje gasa, zajedno sa dobro uspostavljenim lancem snabdevanja, čini ovu zemlju [Angolu] neposrednim pobednikom u geopolitičkom pomaku koji je doneo rat u Ukrajini, sa Ekvatorijalnom Gvinejom, Demokratskom Republikom Kongo, Mauritanijom i Senegalom dobro pozicioniranim da imaju koristi u naredne dve do tri godine.
Ne samo da Angola ima izvoznu infrastrukturu koja joj daje prednost u odnosu na regionalne kolege, omogućavajući Evropskoj uniji da pristupi lancima snabdevanja, već i velike naftne kompanije ne moraju da ulažu toliko kapitala da bi pristupile rezervama i da su u stanju da povećaju proizvodnju.
Jedna od prodajnih tačaka je da Angola ima sopstvenu kompaniju za upravljanje resursima, Sonangol [6]. Za analitičara, upravo ova infrastruktura može privući visokokvalifikovane strane radnike, a mnoge evropske zemlje već gledaju [7] na Angolu kao na partnera.
Takođe treba napomenuti da mogućnosti za Angolu mogu proizaći iz istorijskih veza sa Portugalom. Angola je takođe ojačala [8] odnose sa Nemačkom i Francuskom od dolaska Žoa Lorensa na vlast 2017. Predsednik Angole je poslednjih meseci posetio [9] nekoliko evropskih zemalja.
U aprilu ove godine objavljeno je [10] da Italija želi više angolskog gasa kako bi smanjila [11] svoju zavisnost od Rusije. U tom cilju, Italija i Angola su potpisale [12] sporazum o energetskoj saradnji koji ima za cilj, između ostalog, povećanje [13] izvoza gasa iz Angole i smanjenje zavisnosti evropskih zemlje od ruskog snabdevanja.
18. maja 2022, glavni afrički proizvođači i izvoznici nafte sastali su se [14] u Luandi, glavnom gradu Angole. Tražili su rešenja za povećanje ulaganja u naftni sektor i energetsku tranziciju.
Očekuje se [15] da će Ekvatorijalna Gvineja i Mozambik, dve druge afričke zemlje portugalskog govornog područja, biti dva najveća svetska proizvođača gasa do kraja ove decenije. Međutim, neki zvaničnici primećuju da burna politička situacija u Mozambiku može omesti ovaj očekivani napredak.
Moçambique, tal como a Nigéria, não poderá agarrar a oportunidade, a primeira devido à situação de segurança volátil e a segunda devido ao desenvolvimento limitado do sector do gás e a um quadro regulamentar confuso.
A insurreição militar na província de Cabo Delgado em Moçambique está a atrasar o progresso do país, de um pequeno produtor que vende a maior parte da sua produção para a África do Sul a um exportador global, com exportações que deverão começar em 2026, “mas esta data ainda está sujeita ao ambiente volátil de segurança.”
Mozambik, kao ni Nigerija, neće moći da iskoristi priliku, prvi zbog nestabilne bezbednosne situacije, a drugi zbog ograničenog razvoja gasnog sektora i zbunjujućeg regulatornog okvira.
Vojna pobuna u provinciji Kabo Delgado u Mozambiku usporava napredak zemlje od malog proizvođača koji većinu svoje proizvodnje prodaje Južnoj Africi do globalnog izvoznika, sa izvozom koji treba da počne 2026. godine, „ali ovaj datum je i dalje podložan promenljivom bezbednosnom okruženju.”
U martu ove godine, ministar spoljnih poslova Italije Luiđi Di Majo, posetio je [16] Mozambik i potvrdio da će se nastaviti ulaganja Enija u istraživanje prirodnog gasa u Kabo Delgadu, za koje veruje da će biti prednost za privrede Mozambika i Italije. Podrazumeva se da Eni ove godine planira da započne istraživanje gasa u zoni 4 basena Rovuma, u projektu koji se sastoji od podvodnih bunara i plutajuće platforme sa proizvodnjom od 3,4 miliona tona godišnje.
U slučaju Ekvatorijalne Gvineje, u analizi [7] se navodi da bi ta zemlja trebalo da ima koristi od svojih veza sa Španijom, koja je njen najveći trgovinski partner:
O que significa que terá a oportunidade de reanimar campos de gás adormecidos para servir outros mercados na União Europeia nos próximos dois a três anos.
A Guiné Equatorial, tal como Angola, tem a infra-estrutura de exportação pronta, com carregamentos não só para Espanha mas também para o Chile e os Estados Unidos, mas uma burocracia ineficiente dificulta a atractividade do mercado, embora o aumento da procura e a oportunidade para as grandes companhias petrolíferas se afastarem da Rússia possa motivar melhorias no ambiente empresarial.
To znači da će [zemlja] imati priliku da oživi neaktivna gasna polja kako bi opsluživala druga tržišta u Evropskoj uniji u naredne dve do tri godine.
Ekvatorijalna Gvineja, kao i Angola, ma spremnu izvoznu infrastrukturu, sa isporukama ne samo u Španiju, već i u Čile i Sjedinjene Države, ali neefikasna birokratija koči atraktivnost tržišta, iako povećanje potražnje i prilika za velike naftne kompanije koje bi se udaljile iz Rusije mogle bi dovesti do poboljšanja poslovnog okruženja.
Osim luzofonskih zemalja u Africi, postoje i drugi potencijalni gasovodi. Na primer, u aprilu ove godine, treća po veličini privreda EU, Italija, obezbedila je [17] sporazum sa Alžirom za veći uvoz prirodnog gasa. Severnoafrička zemlja već snabdeva Evropu gasom preko tri gasovoda, od kojih jedan ide u Italiju. Druga dva gasovoda su povezana sa Španijom.
-Luzofoni (portugalski: lusofonos) su ljudi koji govore portugalski jezik. Slično tome, Luzosfera ili Luzofonija (portugalski: Lusofonia) je zajednica ljudi koji su kulturno i lingvistički povezani sa Portugalijom, bilo istorijski ili po izboru